Karczmy i zajazdy w Beskidach
- Szczegóły
- Opublikowano: piątek, 27, kwiecień 2012 11:58
- Sebastian Kuśnierz, Magdalena Molenda
Na przestrzeni wieków karczmy wielokrotnie zmieniały swój układ funkcjonalny i formę. Do XVIII w. budowano je wyłącznie z drewna, później wznoszono karczmy murowane, jednak także one nawiązywały formą i układem do drewnianych pierwowzorów. Karczmy budowano w każdym miasteczku i większej wsi, a lokalizowano w miejscach, gdzie najłatwiej było o klientów – najczęściej w środku wsi, obok kościoła lub na szlakach komunikacyjnych.
Karczmy budowano w różny sposób, zależnie od panującej na danym obszarze tradycji i od programu użytkowego obiektu. W skromnych karczmach znajdowały się następujące pomieszczenia: sień, izba szynkowa, pokoik karczmarza oraz komora. Zajazdy (czyli gościńce) były przystosowane do udzielania podróżnym noclegu, a wozom i koniom schronienia.
Spośród innych budynków karczmy zawsze wyróżniały się okazalszą formą, rozbudowaną bryłą dachu i podcieniami.
Do dziś zachowało się w Beskidach sporo tradycyjnych karczm, które nadal spełniają swoje pierwotne funkcję. Najciekawsze możemy odwiedzić w Jeleśni, Suchej Beskidzkiej, Zawoi i Szczyrku.
Beskidzkie kościoły
- Szczegóły
- Opublikowano: piątek, 27, kwiecień 2012 11:03
- Tomasz Figura, Magdalena Molenda
Do najcenniejszych zabytków budownictwa drewnianego w Beskidach należą obiekty architektury sakralnej. Ich wartość polega przede wszystkim na tym, że są najstarszymi i najlepiej zachowanymi zabytkami budownictwa drewnianego, jakie się ostały. Zasługują na uwagę jeszcze z jednego powodu – są największymi osiągnięciami sztuki ciesielskiej, która wyrosła z rodzimej tradycji ulegając oddziaływaniu poszczególnych epok w stopniu wyższym niż przejawia się to w innych obiektach architektury drewnianej.
Wysoki poziom kunsztu budowlanego gwarantowali mistrzowie cechowi, którzy zazwyczaj tworzyli budynki sakralne. W źródłach archiwalnych można wyszukać wiele nazwisk budowniczych kościołów drewnianych. Często ich nazwiska są uwidocznione na belkach kościołów. Niektórzy twórcy specjalizowali się w zakresie budownictwa sakralnego. Jednak większość autorów to cieśle chłopscy, dlatego w ich dziełach dominuje swoisty ludowy charakter.
Kościół pw. św. Jakuba w Szczyrku
Fot. 1 Elewacja kościoła
Pokrycia dachowe w budownictwie tradycyjnym
- Szczegóły
- Opublikowano: piątek, 13, kwiecień 2012 09:53
- Patrycja Kuśnierz, Karolina Kreczmer, Magdalena Molenda
W tradycyjnym budownictwie ludowym pokrycie dachów stanowiły następujące materiały:
– strzecha słomiana
– strzecha trzcinowa
– dranice
– gonty
Strzechy słomiane: Są lekkie i mają dobre właściwości termoizolacyjne, Były pokryciem dominującym w środkowej Polsce i na południu, w okolicach gdzie występowała uprawa rolna. Układano w sposób przymocowania snopków żytnich powrósłami do łat. Układano snobki w dół przez co otrzymywano gładką powierzchnię połaci. Gdy układano snobki odwrotnie, otrzymywano dekoracyjną, schodkową powierzchnię pokrycia. W różnych rejonach istniały różne metody umacniania pokrycia w kalenicy: kluczynami (żerdzie z rozgałęzieniem tworzącym naczep), koźlinami (cienkie żerdzie łączone parami i ułożone z obu stron kalenicy). Chroniły one pokrycie przed zerwaniem przez wiatr.
Kościół w Łodygowicach
- Szczegóły
- Opublikowano: piątek, 13, kwiecień 2012 09:06
- Magdalena Molenda
KOŚCIÓŁ PW. ŚW.SZYMONA I JUDY TADEUSZA W ŁODYGOWICACH
Tradycyjne budownictwo mieszkaniowe
- Szczegóły
- Opublikowano: piątek, 30, marzec 2012 15:08
- Magdalena Molenda
TRADYCYJNE BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE: OSADY I TYPY ZAGRÓD
Właściwie od zawsze budynek mieszkalny wznoszony był, aby zaspokoić podstawowe potrzeby człowieka. Ze względu na swą powszechność przyczynił się do rozwoju i ciągłego udoskonalania umiejętności budowlanych jego twórców. Pierwszą i najbardziej rozpowszechnioną formą domu było mieszkanie wieśniaka, nazywane chatą, chałupą, chyżą lub chiczą. Grupowanie się społeczności w konsekwencji wpłynęło na powstawanie skupisk, różnego rodzaju osad. Największy wpływ na kształt zabudowy mieszkaniowej wywarły takie czynniki jak: rzeźba terenu, krajobraz, bliski dostęp do wody, a także klimat i zapisy lokacyjne.
Zabudowa osadnicza na przestrzeni stuleci ulegała wielu transformacjom o przemianom i z upływem wieków wykształciły się następujące typy zabudowy wsi:
